Czy picie kawy jest dla nas zdrowe?

Kawa to cudowny napój bez którego ciężko wyobrazić sobie początek dnia. Przynajmniej jak dla mojej osoby. To będzie dosyć stronniczy wpis o tym cudownym napoju. Każdego dnia na świecie wypijane jest ok. 3 miliardy filiżanek kawy.

Czy kawa jest zdrowa?

Każdego dnia na świecie wypijane jest ok. 3 miliardy filiżanek kawy. Statystyczny Polak wypija średnio 1-1,5 filiżanek kawy dziennie. Czy, zatem, kawa ma pozytywny czy negatywny wpływ na nasze zdrowie?

            U wielu z nas pokutuje przekonanie, że picie kawy może mieć negatywny wpływ na nasz organizm. Kawa, z uwagi na obecność kofeiny, często, jest traktowana na równi z takimi używkami jak papierosy czy alkohol. Pamiętać należy, że kofeina znajduje się nie tylko w kawie, ale również w napojach energetyzujących, popularnej coli oraz herbacie. Poniżej tabela (źródło: Czy picie kawy jest zdrowe Z. Zdrojewicz, K. Grześkowiak, M. Łukasiewicz) z zawartością kofeiny w różnych napojach.

Napój                                                                                   Zawartość kofeiny

- filiżanka czarnej kawy                                                     70-140mg

- filiżanka kawy rozpuszczalnej                                          95mg

- filiżanka espresso                                                              57mg

- niepełna szklanka czarnej sypanej herbaty                     65mg

- szklanka herbaty z torebki                                               46mg

- butelka 0,33l coli                                                              45mg

- szklanka zielonej herbaty                                                 31 mg

            Szereg badań naukowych dowodzi, że kofeina może mieć prozdrowotny wpływ na organizm. Znajduje się w preparatach przeciwmigrenowych oraz przeciwbólowych. Z uwagi na zawartość przeciwutleniaczy (filiżanka kawy ma więcej antyoksydantów niż szklanka soku pomarańczowego) może mieć pozytywny wpływ na przeciwdziałanie starzeniu się komórek.

Jaki jest inny powód, prócz wspaniałego smaku i aromatu, dla którego sięgamy po kawę?

Kofeina oraz inne, znajdujące się  kawie alkaloidy, jak teofilina, teobromina stymulują wydzielanie adrenaliny, noradrenaliny, serotoniny, dzięki czemu odczuwamy mniejszą senność, zmęczenie oraz mamy szanse na polepszenie koncentracji.

Regularne spożywanie kawy wpływa na zmniejszenie ryzyka wystąpienia choroby Parkinsona oraz Alzheimera. Jedno z licznych badań opisuje 21-letnią obserwację 1409 osób w wieku 65-79 lat. Okazało się, że u osób, które piły 3-5 filiżanek kawy dziennie, ryzyko demencji oraz zachorowania na Alzheimera zmalało o 65% w stosunku do osób niepijących kawy.

Czy osoby z nadciśnieniem mogą pić kawę?

Wszystko wskazuje na to, że tak. Nie ma jednoznacznych badań pozytywnie korelujących między nałogowym piciem kawy, a wzrostem ciśnienia krwi.

Metaanaliza z 21 niezależnych prospektywnych badań z lat 1996-2008 wykazała, że umiarkowane spożycie kawy (1-3 filiżanek kawy dziennie) zmniejsza ryzyko zgonu na powody chorób sercowo-naczyniowych. Wzrost ciśnienia krwi, zaraz po spożyciu kawy, natomiast, zanotowano u osób nie pijących kawy zwyczajowo.

Czy kawa może być niezdrowa?

Niestety – może.

Zwłaszcza spożywana w nadmiarze może powodować kłopoty ze snem (uwaga na kawę w porze wieczornej), rozdrażnienie, stany lekowe oraz niekiedy zaostrzenie chorób psychicznych.

Nadmierna konsumpcja kawy towarzyszy również zaburzeniom odżywiania. U osób chorych na anoreksję i bulimię, a spożywających duże dawki kofeiny, zaobserwowano niepohamowany głód w stosunku do osób pijących mniejsze ilości kawy.

Kofeina może mieć też negatywny wpływ na układ pokarmowy. Zmniejszając napięcie zwieracza dolnego przełyku intensyfikuje objawy choroby refluksowej przełyku. Kofeina wzmaga wydzielanie kwasu solnego, a co za tym idzie może być przyczyną wrzodów żołądka. Dlatego osoby borykające się z refluksem czy wrzodami żołądka powinny ograniczyć spożycie kawy.

Pamiętaj – nie popijaj leków kawą!

         Obecność garbników w kawie ogranicza również wchłanianie niektórych składników mineralnych jak żelazo, magnez czy wapń.

Podsumowując

Spożycie kawy może mieć korzystny wpływ na nasze zdrowie w wielu aspektach:

- zmniejsza senność oraz zmęczenie;

- zmniejsza ryzyko demencji oraz wystąpienia choroby Parkinsona i Alzheimera;

- pozytywnie wpływa na koncentracje i pamięć;

- polepsza jakość i zwiększa długość życia;

- nie powoduje wzrostu ciśnienia krwi.

Negatywne aspekty to:

- wzmaga objawy choroby refluksowej oraz wrzodów żołądka;

- spożywana w nadmiarze, zwłaszcza w godzinach popołudniowych i wieczornych może mieć wpływ na zaburzenia snu;

- hamuje wchłanianie składników mineralnych.

Źródło: Zdrojewicz Z., Grześkowiak K., Łukasiewicz M. Czy picie kawy jest zdrowe? Medycyna Rodzinna. 2016; 19(3): 138-145